Gãy Xương mắt cá chân

________________________________________________________________________

CÁC ĐIỂM QUAN TRỌNG

• Gãy xương mắt cá chân là sự gãy hoặc rạn ở một hoặc nhiều xương ở mắt cá chân.
• Việc điều trị có thể bao gồm phẫu thuật, nẹp, bó bột, niềng hoặc giày ống đặc biệt và các bài tập đặc biệt giúp mắt cá chân của bạn khỏe hơn và linh hoạt hơn.
• Tuân thủ toàn bộ quá trình điều trị do nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn đề ra.

________________________________________________________________________

Gãy xương mắt cá chân là gì?

Gãy xương mắt cá chân là sự gãy hoặc rạn ở một hoặc nhiều xương ở mắt cá chân. Đó có thể chỉ là một chỗ cong hoặc vết rạn nhỏ trong xương, hoặc xương có thể bị gãy thành nhiều mảnh hoặc miếng vỡ. Một số vết gãy có thể xuyên thủng qua da.

Các xương ở mắt cá chân là xương chày, xương mác và xương sên.

Nguyên nhân là gì?

Gãy mắt cá chân thường bị gây ra do mắt cá chân bị vặn xoắn. Nguyên nhân cũng có thể do ngã, bị đánh trực tiếp vào chân, hay một tình trạng bệnh lý làm cho xương yếu hoặc giòn.

Những triệu chứng là gì?

Các triệu chứng có thể bao gồm:

• Một tiếng bụp hoặc rắc vào lúc chấn thương
• Đau, sưng, bầm tím, hay mềm chân xảy ra ngay sau chấn thương
• Cảm giác đau khi chạm vào vùng chấn thương hoặc khiến bạn không thể dồn trọng lượng xuống bàn chân
• Một vùng mắt cá chân hoặc chân bị lạnh, tái đi, hoặc tê
• Mắt cá chân bị biến dạng

Bệnh được chẩn đoán như thế nào?

Nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn sẽ hỏi về các triệu chứng của bạn và chấn thương xảy ra thế nào. Nhà cung cấp sẽ khám cho bạn. Các xét nghiệm có thể bao gồm:

• Chụp X-quang mắt cá chân
• Chụp CT, sử dụng X-quang và một máy tính để hiển thị các hình ảnh chi tiết của xương
• MRI, sử dụng từ trường và sóng vô tuyến mạnh để hiển thị các hình ảnh chi tiết của xương

Bệnh được điều trị như thế nào?

Việc điều trị phụ thuộc vào loại gãy xương.

• Nếu bạn có một vết thương hở với vết gãy xương, bạn cần được điều trị để kiểm soát chảy máu hoặc phòng tránh nhiễm trùng.
• Nếu chiếc xương gãy bị cong, nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn sẽ nắn thẳng nó lại. Bạn sẽ được cho thuốc trước để quá trình nắn đỡ đau hơn.
• Đôi khi cần phẫu thuật để đặt xương về đúng vị trí.
• Nhà cung cấp của bạn có thể đặt mắt cá chân của bạn vào một băng bột, thanh nẹp, niềng hoặc giày ống có thể tháo rời để giữ mắt cá chân không di chuyển trong khi nó lành lại.
  • Nếu bạn được bó bột, đảm bảo rằng băng bột không bị ướt. Bọc băng bột bằng túi nhựa khi bạn tắm. Tránh gãi da xung quanh chỗ bó bột hoặc cho vật lạ vào giữa băng bột và da bạn. Việc này có thể gây nhiễm trùng.
  • Nhà cung cấp của bạn sẽ thông báo cho bạn biết bạn có thể đặt bao nhiêu trọng lượng lên chân, nếu cần. Sử dụng nạng, khung tập đi lắp đầu gối, hoặc gậy theo chỉ định của nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn.

Với điều trị, gãy xương có thể mất 4 đến 8 tuần để lành. Bạn có thể phải thực hiện các bài tập đặc biệt nhằm giúp mắt cá chân của bạn mạnh hơn và linh hoạt hơn. Hỏi nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn về điều này.

Tôi có thể tự chăm sóc bản thân như thế nào?

Tuân thủ toàn bộ quá trình điều trị do nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn đề ra. Ngoài ra:

• Để làm xẹp vết sưng và giúp giảm đau, nhà cung cấp của bạn có thể khuyên bạn:
  • Đặt một túi đá, túi keo, hoặc túi rau đông lạnh bọc trong một lớp vải lên vùng chấn thương 3 đến 4 giờ một lần với mỗi lần tối đa 20 phút trong một hoặc hai ngày đầu tiên sau chấn thương.
  • Giữ mắt cá chân trên gối để nó cao hơn vị trí tim khi bạn ngồi hoặc nằm.
  • Uống thuốc giảm đau, như ibuprofen, theo chỉ dẫn của nhà cung cấp của bạn. Thuốc kháng viêm không chứa xteroid (NSAID) như ibuprofen có thể gây chảy máu dạ dày và các vấn đề khác. Những nguy cơ này tăng theo độ tuổi. Đọc nhãn và dùng thuốc theo hướng dẫn. Trừ khi được nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn khuyến nghị, bạn không nên uống thuốc này quá 10 ngày.

Hãy hỏi nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn:

• Cách thức và thời gian bạn sẽ nhận kết quả xét nghiệm
• Thời gian để hồi phục
• Nếu có những hoạt động bạn nên tránh và thời điểm bạn có thể trở lại các hoạt động bình thường
• Cách tự chăm sóc bản thân tại nhà
• Những triệu chứng hoặc vấn đề bạn nên theo dõi và những việc cần làm nếu bạn mắc phải các triệu chứng hoặc vấn đề đó

Đảm bảo rằng bạn biết khi nào bạn nên quay lại để kiểm tra. Giữ tất cả các cuộc hẹn thăm khám hoặc xét nghiệm của nhà cung cấp.

Tôi có thể giúp ngăn ngừa gãy xương mắt cá chân như thế nào?

Hầu hết các mắt cá chân bị vỡ đều là do những tai nạn không dễ ngăn chặn gây ra. Tuy nhiên, giày dép phù hợp và cung cấp hỗ trợ tốt có thể giúp phòng tránh thương tích.