Ung thư Ruột kết và Trực tràng

________________________________________________________________________

CÁC ĐIỂM QUAN TRỌNG

• Ung thư ruột kết hoặc trực tràng là sự phát triển của những tế bào bất thường trong ruột già của bạn.
• Điều trị có thể bao gồm phẫu thuật để loại bỏ khối u và một phần ruột, hóa trị hoặc xạ trị. Thông thường, có nhiều hơn 1 điều trị được sử dụng.
• Sau điều trị thành công, bạn sẽ cần phải thực hiện các lần thăm khám tiếp theo thường xuyên với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn.

________________________________________________________________________

Ung thư ruột kết hoặc trực tràng là gì?

Ung thư ruột kết hoặc trực tràng là sự phát triển của những tế bào bất thường trong ruột già, còn được gọi là đại tràng. Ruột kết là đoạn 5 feet cuối của ruột già. Trực tràng là vài inch cuối của ruột già phía bên trong hậu môn, nơi phân đi ra. Ung thư ruột kết là một trong những loại ung thư phổ biến nhất. Loại ung thư này còn có tên gọi là ung thư kết trực tràng.

Ung thư được phát hiện và điều trị càng sớm thì cơ hội hồi phục của bạn càng cao. Mặc dù vậy, ngay cả ung thư ở giai đoạn sau thường vẫn có thể điều trị được. Việc điều trị có thể làm chậm hoặc ngăn chặn tạm thời sự phát triển của ung thư và giảm nhẹ các triệu chứng. Hỏi nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn để biết bạn có thể hy vọng gì với loại ung thư mà bạn mắc phải.

Nguyên nhân là gì?

Phần lớn ung thư kết trực tràng bắt đầu từ sự phát triển của mô thừa, được gọi là polip, ở thành bên trong của ruột. Polip rất phổ biến. Khoảng một nửa số người cuối cùng đều sẽ có polip trong ruột già của mình. Không đến 1 trong 10 polip chuyển thành ung thư. Ung thư kết trực tràng phát triển rất chậm, hơn 10 đến 15 năm. Ung thư ruột kết hoặc trực tràng thường xuất hiện sau tuổi 50, nhưng nó có thể xuất hiện ở bất kỳ độ tuổi nào.

Bạn có thể có nguy cơ mắc ung thư ruột kết lớn hơn nếu bạn:

• Mắc ung thư kết trực tràng trước đó
• Có polip, hoặc một bệnh về ruột như viêm loét đại tràng hoặc bệnh Crohn
• Có bố, mẹ, anh, chị hoặc con bị ung thư ruột kết hoặc polip ruột kết
• Đã mắc ung thư tử cung, ung thư buồng trứng hoặc ung thư vú
• Ăn nhiều chất béo và ít chất xơ
• Hút thuốc lá

Những triệu chứng là gì?

Đầu tiên không có triệu chứng nào. Khi các triệu chứng xuất hiện, chúng có thể bao gồm:

• Máu trong phân của bạn
• Thay đổi trong phân của bạn, như tiêu chảy, táo bón, hoặc phân nhỏ hơn bình thường
• Cảm thấy như ruột của bạn không hoàn toàn trống rỗng, đau do đầy hơi hoặc chuột rút, hoặc có cảm giác đầy bụng
• Luôn cảm thấy mệt mỏi
• Giảm cân

Di căn là gì?

Sự lan rộng các tế bào ung thư từ một phần của cơ thể sang những phần khác được gọi là di căn. Nguyên nhân khiến ung thư lan rộng chưa được xác định. Các tế bào ung thư có thể:

• Phát triển đến khu vực xung quanh khối u
• Di chuyển tới những phần cơ thể khác thông qua đường máu hoặc hệ bạch huyết. Hệ bạch huyết là một phần của hệ thống chống lây nhiễm của cơ thể bạn. Hệ bạch huyết có các hạch bạch huyết chứa các tế bào máu (tế bào lympho) để chống lại lây nhiễm và các mạch máu dẫn dịch, dinh dưỡng và các chất thải giữa cơ thể bạn và đường máu.

Những khối u mới sau đó phát triển ở các khu vực khác này.

Khi ung thư kết trực tràng lan rộng, nó thường ảnh hưởng nhất đến phổi và gan. Đôi khi những triệu chứng ung thư đầu tiên của bạn là ở một phần của cơ thể nơi ung thư lan sang. Những triệu chứng của ung thư ruột kết lan rộng tới phần khác của cơ thể bạn phụ thuộc vào vị trí của khối u. Ví dụ:

• Nếu ung thư lan rộng sang phổi, bạn có thể bị ho và khó thở.
• Nếu ung thư lan rộng sang gan, bạn có thể bị vàng da, đau, hoặc trướng bụng.

Bệnh được chẩn đoán như thế nào?

Nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn sẽ hỏi về các triệu chứng và tiền sử bệnh lý của bạn và khám cho bạn. Những mẫu phân nhỏ sẽ được xét nghiệm xem có máu không. Xét nghiệm này có thể tìm thấy máu mà bạn không thể nhìn thấy trong phân của mình. Nếu bạn có máu trong phân của bạn, bạn có thể cần những xét nghiệm khác như:

• Soi ruột kết sử dụng một ống được rọi sáng, mềm, luồn qua trực tràng để nhìn vào bên trong ruột kết của bạn. Một xét nghiệm tương tự được gọi là soi đại tràng sigma chỉ nhìn vào đoạn một phần ba dưới của ruột kết của bạn.
• Sinh thiết polip hoặc khối u, có thể được thực hiện trong khi soi ruột kết để lấy một mẫu mô nhỏ để xét nghiệm
• Thụt bari, có nghĩa là một chất lỏng màu trắng đục hiển thị khi chiếu X-quang được đưa vào ruột kết của bạn thông qua trực tràng để xem liệu bạn có polip hoặc bị ung thư không

Bạn có thể cần nhiều hơn các xét nghiệm và chụp trong phòng thí nghiệm để kiểm tra xem liệu ung thư có lan ra các phần khác của cơ thể bạn.

Bệnh được điều trị như thế nào?

Bạn và nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn sẽ thảo luận về các điều trị có thể. Bạn cũng có thể trao đổi với một bác sĩ phẫu thuật và một chuyên gia ung thư. Một số việc cần suy nghĩ khi đưa ra quyết định điều trị là:

• Tuổi của bạn
• Sức khỏe tổng thể của bạn
• Giai đoạn ung thư (ung thư đã tiến triển đến mức nào)
• Liệu ung thư đã lan ra các phần khác của cơ thể bạn hay chưa

Điều trị thông thường là phẫu thuật để loại bỏ tất cả hoặc một phần ruột kết hoặc trực tràng bị ung thư.

Nếu một phần lớn ruột kết hoặc trực tràng của bạn bị cắt bỏ, bạn có thể cần một hậu môn giả. Hậu môn giả là một lỗ xuyên qua da ở bụng bạn nối với đầu ruột kết khỏe mạnh của bạn. Sau thủ thuật này, các chất thải cơ thể sẽ đổ qua lỗ này và tập hợp trong một túi sẵn có ở bên ngoài cơ thể bạn Bạn sẽ phải đổ hoặc thay túi này vài lần một ngày. Hầu hết mọi người có hậu môn giả chỉ cần nó trong khi lành lại sau phẫu thuật. Khoảng 1 trong 8 người bị ung thư trực tràng sẽ cần hậu môn giả vĩnh viễn.

Các điều trị khác có thể là:

• Hóa trị liệu (thuốc chống ung thư), sử dụng thuốc để diệt các tế bào ung thư
• Liệu pháp phóng xạ, sử dụng tia X năng lượng cao để diệt các tế bào ung thư và thu nhỏ các khối u trực tràng

Thường có nhiều hơn 1 loại phương pháp điều trị được sử dụng. Sau điều trị, bạn sẽ cần phải thực hiện các lần thăm khám tiếp theo thường xuyên với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn.

Điều trị của bạn cũng bao gồm:

• Phòng tránh lây nhiễm
• Kiểm soát đau hoặc các triệu chứng khác bạn có thể có
• Ngăn chặn và kiểm soát các tác dụng phụ từ điều trị
• Giúp bạn quản lý cuộc sống của bạn với ung thư

Hỏi nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn về thử nghiệm lâm sàng có thể sẵn có cho bạn. Thử nghiệm lâm sàng là nghiên cứu xét nghiệm để tìm ra phương pháp điều trị ung thư hiệu quả. Bạn luôn có thể lựa chọn liệu có tham gia vào một bài thử nghiệm lâm sàng hay không.

Tôi có thể tự chăm sóc bản thân như thế nào?

Nếu bạn đã được chẩn đoán mắc ung thư kết trực tràng:

• Trao đổi về bệnh ung thư của bạn và các lựa chọn điều trị với nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn. Đảm bảo rằng bạn hiểu các lựa chọn của mình.
• Theo toàn bộ quá trình điều trị được kê đơn bởi nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn.
• Hãy hỏi nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn:
  • Cách thức và thời gian bạn sẽ nhận kết quả xét nghiệm
  • Thời gian để hồi phục
  • Nếu có những hoạt động bạn nên tránh và thời điểm bạn có thể trở lại các hoạt động bình thường
  • Cách tự chăm sóc bản thân tại nhà
  • Những triệu chứng hoặc vấn đề bạn nên theo dõi và những việc cần làm nếu bạn mắc phải các triệu chứng hoặc vấn đề đó
• Đảm bảo rằng bạn biết khi nào bạn nên quay lại để kiểm tra. Giữ tất cả các cuộc hẹn thăm khám hoặc xét nghiệm của nhà cung cấp.

Các điều khác có thể giúp bao gồm:

• Thực hiện chế độ ăn uống điều độ và tập thể dục thường xuyên theo khuyến cáo của nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn.
• Nghỉ ngơi nhiều.
• Cố gắng giảm căng thẳng và dành thời gian cho các hoạt động mà bạn yêu thích. Trao đổi với nhân viên tư vấn về bệnh của bạn có thể hữu ích.
• Trao đổi với gia đình và nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe về những lo lắng của bạn. Hỏi nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn nếu có bất kỳ thắc mắc nào về bệnh, cách điều trị, tác dụng phụ của việc điều trị, hoạt động tình dục, các nhóm hỗ trợ và bất kỳ điều gì làm bạn lo lắng.
• Nếu bạn hút thuốc, cố gắng bỏ thuốc.
• Hỏi nhà cung cấp dịch vụ của bạn nếu bạn cần tránh uống rượu. Nó có thể ảnh hưởng đến thuốc bạn đang uống. Rượu cũng có thể làm cho tế bào bạch cầu dễ bị lây nhiễm hơn.
• Cho nhà cung cấp của bạn biết nếu phương pháp điều trị của bạn gây cảm giác khó chịu. Thông thường, có các cách để giúp bạn cảm thấy thoải mái hơn.

Nếu bạn có hậu môn giả:

• Học cách chăm sóc hậu môn giả của bạn.
• Tìm hiểu thức ăn nào bạn nên tránh bởi vì chúng tạo ra quá nhiều hơi hoặc làm bạn khó kiểm soát ruột của bạn.
• Dành thời gian cho bản thân để quen với những thay đổi trong cơ thể bạn. Bạn có thể cần thay đổi cách ăn mặc để có chỗ cho hậu môn giả và túi.
• Xin tư vấn tình dục cho bạn và bạn tình của bạn nếu bạn cảm thấy bạn cần điều đó.
• Bạn có thể cảm thấy giận dữ, thất vọng, đau buồn và lo lắng về ngại ngùng vì căn bệnh ung thư và hậu môn giả đó. Nói về những cảm giác của bạn. Hãy để những thành viên nhóm chăm sóc của bạn biết bạn đang nghĩ gì.

Làm thế nào tôi có thể giúp phòng tránh ung thư khỏi lan hoặc trở lại?

• Hoàn thành toàn bộ quy trình điều trị phẫu thuật, xạ trị, hoặc hóa trị liệu được nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn yêu cầu.
• Gặp nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn ngay lập tức nếu bạn để ý thấy bất cứ triệu chứng nào trước đây quay lại, hoặc bạn có triệu chứng mới.
• Soi ruột kết định kỳ để kiểm tra các polip theo khuyến nghị của nhà cung cấp.

Những cách tốt nhất để phát hiện ung thư kết trực tràng sớm là gì?

Nếu bạn không có nguy cơ mắc ung thư kết trực tràng cao, nhưng đang ở độ tuổi 50 đến 75 thì có một vài cách để kiểm tra ung thư:

• Kiểm tra xem có máu trong phân một năm một lần.
• Xét nghiệm soi đại tràng sigma 5 năm một lần.
• Soi ruột kết 10 năm một lần.

Thụt bari có thể được thực hiện 5 năm một lần thay cho soi ruột kết hoặc soi đại tràng sigma. Nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn có thể khuyến nghị xét nghiệm này thay cho soi ruột kết nếu bạn mắc những bệnh nào đó, chẳng hạn như xoắn ruột kết. (Xoắn ruột kết làm cho việc đưa ống soi vào ruột kết trở nên khó khăn.)

Nếu bạn có nguy cơ mắc ung thư kết trực tràng cao hơn bình thường, hỏi nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn xem bạn nên được xét nghiệm ung thư kết trực tràng khi nào và bao lâu một lần. Bạn có thể cần bắt đầu xét nghiệm trước khi bạn 50 tuổi.

Để biết thông tin chi tiết, liên hệ:

• Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, Inc. (American Cancer Society, Inc.)
  800-227-2345
  http://www.cancer.org
• Viện Ung thư Quốc gia (National Cancer Institute)
  800-422-6237 (TTY: 800-332-8615)
  https://www.cancer.gov/